Japońska whisky – czy warto po nią sięgnąć? Sprawdź!

Japońska whisky – to brzmi… No właśnie, czy aby na pewno dumnie? Kraj samurajów z zasady nie jest kojarzony jak ojczyzna trunku typowo kojarzonego z regionami takimi jak Szkocja czy Irlandia. Ale czy to oznacza, że japońska whisky winna być z miejsca ignorowana? Niekoniecznie. Poznaj najważniejsze fakty dotyczące tego trunku. Przekonaj się, jakie smaki i aromaty można odnaleźć na dalekim wschodzie.

Japońska whisky – początki

Whisky w Japonii zaczęła być produkowana w drugiej połowie dziewiętnastego wieku. Jednak dopiero w trzeciej dekadzie XX wieku rozpoczęto komercyjną produkcję na masową skalę. Pierwszą destylarnią japońskiej whisky otwartą na wyspach była Yamazaki.

W kraju tym funkcjonuje dziś kilka firm produkujących whisky. Najbardziej znane z nich to Nikka oraz Suntory. Obie produkują whisky kupażowane w tak zwanym stylu blended, a także whisky w stylu single malt. Dwa najpopularniejsze przykłady produkcji obu tych destylarni to Suntory Kakubin sprzedawana w charakterystycznej kwadratowej butelce oraz Black Nikka Clear. Obie to blendy.

Japońska whisky, Bill Murray i Sean Connery

Przy tej okazji warto wspomnieć o obecności japońskiej whisky w popkulturze. Wielu kinomanów może kojarzyć niezwykle zabawną scenę z filmu „Między słowami” Sofii Coppoli z Billem Murrayem w roli głównej. Bohater Murraya bierze udział reklamie whisky Suntory, jednak przez problemy z tłumaczeniem cały projekt okazuje się katastrofą. Słynna scena nie tylko w humorystyczny sposób pokazywała odległość dzielącą kulturę zachodnią i japońską, ale także ukazywała Suntory whisky jako trunek pozycjonowany jako ekskluzywny i wyjątkowy.

Zresztą można przypuszczać, że scena w filmie Coppoli nie była tylko i wyłącznie zabiegiem w stylu product placement. Wielce prawdopodobne, że była to swoista parodia serii reklam Suntory sprzed lat, w których grał sam Sean Connery. Szkocki aktor pozował w tych reklamach w różnych scenach na dżentelmena raczącego się urokami Suntory w kwadratowej butelce. Trzeba więc przyznać, że Japończycy robili wiele, by wypromować swoje destylaty.

Japońska whisky i jej dwaj ojcowie

W historii japońskiej whisky można wskazać dwie wyjątkowo ważne postaci. Są to Shinjiro Torii i Masataka Taketsuru. Torii zaczynał swoją karierę biznesową jako hurtownik zajmujący się farmacją, po latach jednak zasłynął jako założyciel Suntory. To właśnie on zbudował pierwszą japońską destylarnię w Yamazaki. Jak przyznawał, jego życiowym celem było robienie japońskiej whisky dla Japończyków. Masataka Taketsuru został kierownikiem gorzelni u Toriego. Taketsuru uczył się sztuki destylacyjnej w Szkocji i przeniósł swoją wiedzę do kraju kwitnącej wiśni. Nie może tym samym dziwić, że po dziś dzień japońska whisky w dużej mierze w swej charakterystyce przypomina szkocką.

W latach trzydziestych Taketsuru, który dotąd współpracował z Shinjiro, rozpoczął własny interes. Jego firma początkowo nosiła nazwę Dainipponkaju, by po latach stać się bardziej znana jako Nikka. Gorzelnia należąca do tej firmy i produkująca whisky Nikka powstała na wyspie Hokkaido. Bez wątpienia Torii i Taketsuru mogą być określani jako dwaj ojcowie japońskiej whisky.

Whisky z Japonii – charakterystyka

Jak już zaznaczyliśmy, japońska whisky jest w dużej mierze podobna do szkockiej. Czy może raczej – Japończycy robią wszystko, aby stanowiła jej jak najbardziej wierną imitację. Pionierzy, tacy jak Taketsuru, dokładnie przestudiowali proces produkcji szkockiej whisky z jęczmienia i dołożyli wszelkich starań, aby odtworzyć ten proces w Japonii. Lokalizacja Yoichi na Hokkaidō została wybrana szczególnie ze względu na ukształtowanie terenu i klimat, które pod wieloma względami przypominały Szkocję.

Co interesujące i charakterystyczne dla japońskiej produkcji, to fakt, że branża jest zintegrowana pionowo. Innymi słowy oznacza to, że firmy produkujące whisky są właścicielami tak destylarni jak i marek blended whisky, które produkują. Inaczej niż na przykład w Szkocji, gdzie często dochodzi do handlu między destylarniami w kwestii whisky blended. Tak więc whisky mieszana w Japonii będzie na ogół zawierać tylko whisky słodową z destylarni należących do tej samej firmy.

Można więc stwierdzić, że Japończycy przykładają wielką wagę do porządku. Świadczyć może o tym też fakt, że w 2021 roku wdrożono przepisy, które mają określać precyzyjnie proces powstawania japońskiej whisky. Tak aby mogła otrzymać stosowne certyfikaty. Whisky japońska musi być fermentowana, destylowana, leżakowana w beczkach i butelkowana w Japonii. Destylat musi leżakować określony czas. Do jej zacieru należy zaś używać pewnej ilości słodowanego zboża i wody pochodzącej z Japonii.

Japońska whisky – najważniejsze przykłady

Jak stwierdziliśmy, najbardziej znane przykłady japońskiej whisky to trunki produkowane przez Suntory oraz Nikka. W ofercie obu tych firm można znaleźć whisky typu single malt, aczkolwiek przeważają typowe blendy. Produkty firm Suntory i Nikka to trunki podobne do swych szkockich odpowiedników. Jednak nie oszukujmy się – wciąż pozostają ich uboższymi braćmi (czy raczej siostrami). Jednak wypada zauważyć, że na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat poziom japońskiej whisky istotnie wzrósł. Być może w przyszłości Japończycy będą równać jeszcze mocniej do Europejczyków, na których się wzorują.

Japońska whisky a jej spożycie

A jak popularna jest japońska whisky w samym kraju kwitnącej wiśni? Ostatecznie celem jaki przyświecał Shinjiro Toriemu, było spopularyzowanie tego trunku w jego ojczystym kraju i sprawienie, by Japończycy otrzymywali godziwy rodzimy produkt. Czy to się udało? W ogromnej mierze tak. Warto zauważyć, że w Japonii przeszło siedemdziesiąt procent obywateli spożywa alkohol. To bardzo duża liczba. Wśród starszych obywateli najbardziej popularnym alkoholem pozostaje sake, jednak młodsze generacje coraz częściej gustują w winie czy właśnie w whisky. Rocznie Japończycy spożywają ponad 100 milionów litrów tego trunku. Z czego aż 70 proc. spożywanej whisky w tym kraju to produkcja rodzima.

Jak konsumowana jest whisky japońska? Tę w wersji blended często spotkać można w formie koktajli. Z kolei whisky single malt często pijana jest w wersji czystej. Whisky w Japonii podaje się tak z zimną jak i z gorącą wodą.

Podsumowanie

Whisky produkowana w Japonii to wciąż pewnego rodzaju folklor dla Europejczyka. Ludzie pochodzący ze Starego Kontynentu są przyzwyczajeni do tradycyjnych irlandzkich lub szkockich smaków. Alternatywnie – do smaku amerykańskiego Bourbona również typowego dla naszej zachodniej kultury. Japońska whisky jawi się tym samym często jako tania podróbka prawdziwego dobrego trunku.

Czy jednak warto ją z miejsca skreślać? Wszak próby Japończyków to przeszło stulecie tradycji. Warto sprawdzić Suntory czy inne marki choćby z czystej ciekawości. Nawet jeżeli uznasz, że to nie smak na twoje podniebienie i masz do czynienia po prostu z trunkiem podobnym do szkockiej. Mimo wszystko degustacyjna podróż na daleki wschód może stanowić interesujące doświadczenie.